නිතර දකින කුකුලාගේ කරමලේ සුදයි කියා කරගත් හදිය srilanka-politics
නිතර දකින කුකුලාගේ කරමලේ සුදයි කියා කරගත් හදිය
ආචාර්ය නාලක ගොඩහේවා ( මවුබිම )
කොළඹ නගරය පුරා ගොඩ ගැසෙමින් පවතින කුණු ගොඩවල් මේ දිනවල රූපවාහිනි නාලිකාවලත්, පුවත්පත්වලත් මුහුනු පොතේත් නිතර දක්නට ලැබෙන්නේ එය අද විශාල සමාජ ගැටලුවක් බවට පත්වෙමින් ඇති නිසාය. කුණු ප්රශ්ණය කතිකාවක් ලෙස යලි කරලියට එන්නේ වසර හතක පමන නිහැඩියාවකට පසුවයි.
පසුගිය දිනවල මුහුනුපොතේ බහුලව හුවමාරු වූ ඡායාරූපයක පෙන්වා තිබුනේ කොළඹ කොටුවේ පිහිටි නවීකරණය කරන ලද ලන්දේසි රෝහල ( ඩච් හොස්පිටල්) අසල විශාල කුණු කන්දක් ගොඩ ගැසෙමින් පවතින ආකාරයය්. කොලඹට පැමිනෙන සංචාරකයන් අතර ඉතා ප්රසිද්ධ ස්ථානයක් වන ලන්දේසි රෝහල අවට මෙලෙස කුණු ගොඩගැසීම මුහුනු පොතේ සාමාජිකයින් විසින් දැඩි දෝෂාරෝපණයට ලක්කොට තිබුනි. මේ දිනවල කුණු එකතුවන එකම තැන ලන්දේසි රෝහල පමනක් නොවුනත් වසර කිහිපයකට පෙර කොළඹ නගරයේ සාඩම්බරයට හේතු වූ සුවිශේෂී ස්ථාන අතර මුල් තැනක් එයට තිබුන නිසා අද ලන්දේසි රෝහල මුහුනපා තිබෙන තත්වය ඉතා කනගාටුදායක බව කිව යුතුමය. යුද්ධය අවසන් කලාට නවීකරණය කරණ ලද ලන්දේසි රෝහල සංචාරකයන්ගේ මෙන්ම දේශීයයන්ගේද සිත් දිනාගෙන තිබූ ආපනශාලා හා කඩ සාප්පු සංකීර්ණයකි. ඉපැරණි ලන්දේසි ගෘහනිර්මාණ කලාවේ හා ශ්රී ලාංකික ගෘහනිර්මාණ කලාවේ සියුම් සම්මිශ්රණයක් ලෙස අද සැලකිය හැකි මෙම ගොඩනැගිල්ල තම මංගල චායාරූපවලට පසුබිම ලෙස භාවිත කරණ තරුණ විවාහක යුවලවල් පසුගිය කාලයේ නිතර දක්නට ලැබුනේ එම ගොඩනැගිල්ලේ හා ඒ අවට පරිසරයේ ඇති දර්ශණීයබව නිසාය. බොහෝ වෙළඳ දැන්වීම වල පසුබිම ලෙසද ලන්දේසි රෝහල හා ඒ අවට පරිසරය යොදා ගැනුනි.අද නම් ලන්දේසි රෝහල අවට පවතින අපවිත්රතාව හා දුර්ගන්ධය නිසා එවැනි කටයුතු සියල්ල නතර වී ඇත.
වසර 30ක සිවිල් යුද්ධය 2009 දී අවසන් කලාට පසු වසර කිහිපයක් තුල කොළඹ නගරය තුන්වන ලෝකයේ තවත් එක් සාමාන්ය නගරයක් තත්වයේ සිට ආසියානු මහාද්වීපයේ ඉතා පිරිසිඳු සහ ශෝභමාන නගර වලින් එකක තත්වය දක්වා රැගෙන යාමේ කාර්යභාරයේදි ලන්දේසි රෝහල නවීකරණය සුවිශේෂී තැනක් ගත්තේය.
2011 වසර වන විට මහින්ද රාජපක්ෂය ජනාධිපතිතුමාගේ දෙවැනි පාලන කාලය ඇරඹී තිබුණි. 2009 මැද වන විට යුද්ධයද අවසන් කර තිබුණු අතර 2010 මැතිවරණ වලින් පසුව ජනාධිපතිවරයා නාගරික සංවර්ධන කටයුතුද ඔහු යටතට පවරාගෙන ගෙන තිබුණි. නාගරික සංවර්ධන අධිකාරිය ආරම්භ කෙරුණේ 1978 දී ජේ ආර් ජයවර්ධනයන්ගේ පාලන කාලයේදී පාර්ලිමේන්තු පනතකට අනූවය. ජේ ආර් සහ ආර් ප්රේමදාස යුගවලදී මෙම අමාත්යාංශයෙන් උපරිම ඵල නෙළාගත්තද චන්ද්රිකා බණ්ඩාරනායක ජනාධිපති සමයේදී මෙම අමාත්යාංශයද අනෙකුත් අමාත්යාංශ සේම උදාසීන සහ අක්රමවත් භාවයක් පෙන්නුම් කරන ලදී. 1994 සිට 2009 දක්වා අමාත්යවරුන් ගනනාවක් අදාල වගකීම දැරුවද නාගරික සංවර්ධනය නමට පමණක් සීමාවී තිබුණි. යුද්ධය කලමණාකරණයේ දක්ෂතා පෙන්වා නමක් දිනාගෙන සිටි ආරක්ෂක ලේකම් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාව නාගරික සංවර්ධන අමාත්යාංශ ලේකම් හැටියටද පත් කිරීම තුලින් මහින්ද රාජපක්ෂ රටට පෙන්වාදුන්නේ ඉදිරියෙදි රජය විසින් සිදුකරන්නට බලාපොරොත්තුවන සංවර්ධන කටයුතුවලදී නාගරික සංවර්ධන අමාත්යාංශයේ ඇති වැදගත්කම වියයුතුය.
එතෙක් දිගු නින්දකට වැටී සිටි නාගරික සංවර්ධන අධිකාරිය නැවත අළු ගසා නැගිටගත්තේ ආරක්ෂක ලේකම් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතා නාගරික සංවර්ධන අමාත්යාංශයේද ලේකම් ලෙස වැඩ බාරගැනීමත් සමගය. 2005-2009 කාලය තුල ඉතා කැපවීමකින් හා සැලසුම්ගත ආකාරයකට යුධ කටයුතු සංවිධානය කිරීමට සමත්වූ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ නාගරික සංවර්ධන අමාත්යාංශයේ කටයුතු සම්බන්ධයෙන්ද දැක්වූයේ එවැනිම අවධානයකි. අමාත්යාංශයේ සියලු කටයුතු කඩිනමින් අධ්යයනය කල ඔහු නාගරික සංවර්ධන අධිකාරියට රට වෙනුවෙන් ඉටු කල හැකි විශාල වගකීම හොඳින් තේරුම්ගත්තේය. ගොඨාභය රාජපක්ෂ දේශපාලනඥයෙකු නොවූ නිසා කතාවට වඩා ඔහුට වැදගත්වූයේ වැඩය. අදාල නිලධාරීනට වගකීම් පවරා ඔවුන්ට නිදහසේ දේශපාලන බලපෑම් වලින් තොරව වැඩකිරීමට අවශ්ය වාතාවරණය සකස්කර දුන් ලේකම් වරයා නිරන්තරයේන්ම අමාත්යාංශයේ කාර්ය භාරය පිළිබඳව ඔවුන්ට මතක් කර දුන්නේය. සුලු කාලයක් තුල ප්රධාන නගරවල සංවර්ධන කටයුතු වේගවත් කොට නගර අලංකාර කිරීමට මෙන්ම තවත් බොහෝ සමාජයට ඵලදායී කටයුතු වලට ගෝඨාභයගේ පෞද්ගලික මැදිහත්වීම සහ උපදෙස් හේතු සාධක විය. මෙම යුගයේ නගරාලංකරණ කටයුතුවල ප්රතිඵල ජනතාව බුක්ති විඳින්නේ දේශපාලන බේදයකින් තොරවය. කොළඹ නගරයේ කසල බැහැරවීම ක්රමවත්ව සිදු කිරීම, ඉපැරණි ගොඩනැගිලිවල වටිනාකම නොනසා ප්රතිසංස්කරණය කිරීම, මේ වන විට නැවතත් පැරණි දුගඳ හමන තත්ත්වයට පත්වෙමින් ඇති බේරේ වැව පිරිසිඳු කර අලංකාර කිරීම, අධික වැසි ඇතිවීමකදී කොලඹ නගරය යටවීමෙන් ආරක්ෂා කරගැනීමට පිළියම් යෙදීම, ශ්රී ජයවර්ධනපුර කෝට්ටේ සහ තවත් නගර බොහෝමයක් අලංකාර කිරීම, ව්යායාම් කිරීමට සහ විවේක ගැනීම සඳහා උයන් සහ මංමාවත් ඇති කිරීම සහ වෙනත් බොහෝ ව්යාපෘති වලට පිඹුරුපත් සකස් කෙරුණේ නව නාගරික සංවර්ධන අමාත්යංශ ලේkaම්වරයා අතිනි. රටට ගැලපෙන ව්යාපෘති පිළිබඳ හීන දැකීමට පමනක් නොව ක්රියාවෙන් ඒවා සැබෑ කිරීමටද ගෝඨාභය හපනෙක් විය.
නාගරික සංවර්ධන අමාත්යාංශය ගෝඨාභය බාර ගන්නා විට අද මෙන්ම කොළඹ කසල කලමණාකරණ ප්රශ්ණයක් තිබුනි. ඔහු අනුන්ට දොස් පවරනවා වෙනුවට කලේ ප්රශ්ණයට හේතුව සොයා බැලීමයි. නගර සභාව විසින් කසල කලමණාකරන බාරදී තිබූ පෞද්ගලික සමාගම් වලට ගෙවන මුදලින් විශාල ප්රමාණයක් යලි කප්පම් වශයෙන් ගසා කෑම නිසා එම සමාගම් විසින් නගරය පිරිසිදු කිරීමට යොදවන්නේ කොන්ත්රාත්තුවේ සඳහන් වනවාට වඩා ඉතා අඩු මුදලක් බව ඔහුට සොයාගත හැකි විය. මීට අමතරව කසල ගොඩ ගැසීමට නගර සභාව මගින් හඳුනාගෙන තිබුන සෑම තැනකම මාෆියාවක් මගින් පාලනය වීමද කසල කලමනාකරණයට බාදාවක් බව දැනගන්නට ලැබුනි. දේශපාලකයන්ට හෝ මැරබලයට පාලනය කල නොහැකි පුද්ගලයෙකු වූ ආරක්ෂක ලේකම්වරයාට මෙම ගැටලු විසඳිමට ගත වූයේ ඉතා සුලු කලකි. කොළඹ කුණු එකතුකිරීමේ ප්රශ්ණය සුලු කලකින් අතුරුදහන් විය.
නාගරික සංවර්ධන අමාත්යාංශයේ අවධානය ඊලඟට යොමුවූයේ නගරය අවලස්සන කරමින් තිබුන රජයට අයත් පැරණි ගොඩනැගිලි වලටය. මෙම ගොඩනැගිලි ප්රතිසංස්කරන කිරීමෙන් නගරයට ආලෝකයක් ලැබෙනවා පමනක් නොව ඒවා මහජන භාවිතයට යලි විවෘත කිරීමෙන් රජයට ආර්ථික ප්රතිලාබද ලබා ගත හැකි බව ලේකම්වරයා වටහා ගත්තේය.
ඔහුගේ කාලයේ නවීකරණය වූ ගොඩනැගිලි රාශිය අතර කොලඹ තුරඟ පිටිය ගොඩැනැගිල්ල, ලන්දේසි රෝහල, පැරණි විගනකාධිපති දෙපාර්තුමේන්තු ගොඩනැගිල්ල ආදිය විශේෂයෙන් සඳහන් කලයුතුය. ඒ කොළඹ නගරයට අලුත් මුහුණුවරක් ලබාදීමට මෙම නවීකරණ කටයුතු වලින් සිදුවූ දායකත්වය නිසාය.
2010-2012 කාලයේ මම ශ්රී ලංකා සංචාරක සංවර්ධන අධිකාරියෙහි සභාපති වශයෙන් කටයුතු කලෙමි. මගේ විෂය පථය තුල රජයේ ජ්යේෂ්ඨ නිලධාරීන් සමඟ පැවති විවිධ සාකච්ඡාවලදී වලදී අපට ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාද විටින් විට මුණගැසුනි. මා වැඩ බාරගෙන මාස කිහිපයකට පසු එලෙස අප හමුවූ යම් රැස්වීමකදී ආරක්ෂක ලේකම්වරයා කොළඹ කොටුවේ පිහිටි ලන්දේසි රෝහල ගැන විමසීය.
"මොන අමාත්යාංශෙටද අර කොටුවේ පොලීසියෙ කට්ටිය නතරවෙලා ඉන්න ගොඩනැගිල්ල අයිති?"
ගොඩනැගිල්ලේ අයිතිය ඒ වනවිට තිබුනේ ශ්රී ලංකා සංචාරක සංවර්ධන අධිකාරිය යටතේය. මෙම ගොඩනැගිල්ල සුඛෝපභෝගී හෝටලයක් බවට පරිවර්ථනය කිරීමට කලකට පෙර යෝජනාවක් ඉදිරිපත් වී තිබුනද යුද්ධය නිසා ආයෝජනය කල් ගොස් තිබුනි. ඒ වන විට එම ගොඩනැගිල්ල පැවතුනේ ශ්රී ලංකා පොලීසියේ සුළු නිලධාරීන්ගේ නේවාසිකාගාරයක් ලෙසය. දශක ගනනාවක් පුරා හරියාකාරව නඩත්තු නොකීරීම නිසා ගොඩනැගිල්ලේ වහලවල් කැඩී වල් බිහිවී එයට ඉතා නරක කලදසාවක් ලබා තිබූනි. ඇත්තෙන්ම එදා කොලඹ ලෝක වෙළඳපොල ගොඩනැගිල්ල ඉදිරියේ තිබුන සියලූම පැරණි ගොඩනැගිලි තිබුනේ එලෙස ජරාජීරණවය.
මම මේ පිළිබඳ විස්තර පවසා මේ පිළිබඳ ඔහුගේ ඇති උනන්දුවට හේතුව අසා සිටියෙමි.
"ඕක හෝටලයකට දෙන්න එපා නාලක. හෝටලේකට එන්න පුළුවං මිනිස්සු කිහිපදෙනාටයි. අපි ඕක හුඟ දෙනෙකුට එකවර එන්න පුළුවං විදිහෙ තැනක්කරමු. ඔතන අපිට රෙස්ටූරන්ට්ස්, ශොපින් , එන්ටර්ටේන්මන්ට් තියෙන තැනක් කලොත් ලඟපාත හෝටල් වලට එන සංචාරකයෝ ඔතනට ඒවි. එපමනක් නොවෙයි. බලන්න ඒ අවට මොනතරම් පරණ සුද්දගෙ කාලේ ගොඩනැගිලි තියනවද ? ඕව අලුත්වැඩියාකරල ගත්තොත් ඔය කොටුව පලාතම අපිට සංචාරක කලාපයක් කල හැකියි"
මෙම නිර්මාණශීලී අදහස ගැන සංචාරක මන්ඩලයේ සභාපති ලෙස මම අතිශයින් සතුටු වුනෙමි. සංචාරක ව්යාපාරයෙන් වැඩි ආදායමක් ලබන්නට නම් කොළඹට පැමිනෙන සංචාරකයන්ට ලංකාවේ අන් ප්රදේශ බලා පිටත්වීමට පෙර නගරය තුල දින කිහිපයක් ගතකරන්නට සිතෙන ආකාරයේ පරිසරයක් කඩිනමින් නිර්මාණය කල යුතු බව විෂය බාර ඇමතිවරයා බැසිල් රාජපක්ෂ මහතාද හැම විටම පෙන්වා දුන් කරුණකි. ඒ නිසා කොටුව ප්රදේශය සංචාරක කලාපයක් කිරීමේ අදහසට ඇමතිවරයාගේද පූර්ණ අනුමැතිය ලැබුනි. දින කිහිපයක් තුල ලන්දේසි රොහලේ අයිතිය ශ්රී ලංකා සංචාරක සංවර්ධන අධිකාරියේ සිට නාගරික සංවර්ධන අධිකාරියට මාරු කිරීමට කටයුතු යෙදවුනේ ඒ අනුවය.
මාස කිහිපයක් ඇතුළතදී ගරාවැටී තිබුණු ලන්දේසි රෝහල( ඩච් හොස්පිටල්) අති රමණීය ආපනශාලා හා සාප්පු සංකීර්ණයක් බවට පත්කිරීමේ වැඩපිලිවෙල නිම වෙනවා දැකීමට අපට හැකි විය. කලකට ඉහත තුවාලකරුවන්ගෙන් හා ලෙඩුන්ගෙන් පිරී තිබුණු වාට්ටු ආපනශාලා සහ නවීන පන්නයේ සාප්පු බවට පත් කෙරිණ.සියලු ප්රතිසංස්කරණ කරයුතු සිදුවූයේ ගොඩනැගිල්ලේ පෞරාණික ගෘහ නිර්මාන කටයුතුවලට හානි නොවන ලෙසය. විශාල බිත්ති, තේක්ක වලින් සෑදූ බාල්ක, දැවමය දොරවල් සහ ජනේල ලන්දේසි ගෘහ නිර්මාණ රසය එලෙසම පෙන්වමින් අදටත් එහි ඇත. මෙහි සෑම ආපනශාලාවකම සහ සාප්පුවකම පෞරාණික ලන්දේසි අභ්යන්තර සැකැස්ම එලෙසින්ම තබා නිර්මාණය කිරීමට ප්රතිසංස්කරණ කටයුතු බාරව සිටි ගෘහ නිර්මාණ් ශිල්පීහු වගබලාගත්තහ. කොළබ නගරය තුල දෙස් විදෙස් සංචාරකයන්ගේ සිත් ඇදගන්නා ප්රධානතම ස්ථානන් අතරට ලන්දේසි රෝහල( ඩච් හොස්පිටල්) පත්වන්නට එයද එක් හේතුවක් විය.
ලන්දේසි රෝහල පමනක් නොව මුලු පැරණි කොටුව ප්රදේශයම අද වන විට වෙනස්ව ගොසිනි. වසර හතරකට ඉහත මෙය අවට පරිසරය තිබූ තත්ත්වය නැවත කිසි කෙනෙකුට මතක් කරදීමට ලකුණක් හෝ නවීකරණය කිරීම් වලදී ඉතිරි වී නොමැත. ඒ තරම් අනාගත අලංකාරයක් ඉපැරණි රෝහලක් තුල එදා ගොඨාභය රාජපක්ෂ නොදකින්නට අදටත් මෙය ගරාවැටුණු ගොඩනැගිල්ලක් ලෙසින් කොලඹ නගරය අවලස්සන කරනු ඇත.
යුද්ධයෙන් පසු වසර කිහිපයක් තුල කොළඹ නගරය මොනතරම් වේගයෙන් නවීකරණය වූවාද යන්න අද බොහෝ දෙනෙකුට මතක නැත. 2009 වන විට කුණු කසලින් පිරී දුගඳ හමන නගරක්ව තිබූ අගනුවර 2013-2014 වන විට ඉතා පිරිසිදු නගරයක් බවට පත්වී තිබුනි. ලංකාවට නිතර පැමිනෙන සංචාරකයන් මෙම වෙනස දුටුවේ ආශ්චර්යයක් ලෙසයි. ඒ දිනවල පාරේ තැනින් තැන නතරවී ඡායාරූප ගන්නා විදේශිකයින් ඉතා සුලබ දසුනක් විය. 2015 වසර මුලදි සුප්රකට මාස්ටර් කාර්ඩ් ආයතනය විසින් පවත්වන ලද සමීක්ෂණයකින් ආසියාවේ වේගයෙන්ම දියුණුවන නගරය ලෙස ලංකාව තෝරාගනු ලැබු බව පුවත්පත්වල පලවිය.සමීක්ෂණයට අනුව 21.1% වර්ධන වේගයක වාර්ථාකොට තිබු ලංකාවට දෙවැනි වී තිබුනේ 20.7% ක වර්ධන වේගයක් පෙන්වූ චීනයේ සයිශූන් ප්රාන්තයේ අගනුවර වන ශෙන්ගූ නගරයයි.
නමුත් වසර කිහිපයක ඇවෑමෙන් ඒ සියල්ලකනපිට හැරී ඇත. ඉතිහාසය නැවත රඟ දැක්වෙමින් කොළඹ නගරය ජරාජීරණ වන්නට පටන්ගෙන ඇත. නගරයේ බොහෝ තැන්වල කුණු එකතුවී දුඟද හමන අයුරු දකගත හැක. ගෙවල් වලට කුණු එකතුකිරීමට සති ගන්නාවකට කවුරුවත් ආවේ නැහැ කියා මැසිවිලි නගන මිනිසුන් අපමනය.
නිතර දකින කුකුලාගේ සුදයි කියා කියමනක් ඇත. එදා සුන්දර නගරයක ජීවත්වූ පුරවැසියන්ට තම වටපිටාවේ සිදු වූ වෙනස ගැන අගයක් නොතිබුනි. අද වේගයෙන් අහිමි වෙමින් යන එම පරිසරය දෙස බලා කම්පාවෙනවා හැර ඔවුන්ට කරන්නට වැඩි යමක් ඉතුරුව නැත.
ඇඩ්මින් - Amisha ( cassano di'Adda ) Milano Italy
යහපාලනයේ ඔනැ එපාකම් නිසා අපේ පැරණි ෆෙස්බුක් පිටුව එහි සිටි සාමාජිකයන් 130000 සමග අතුරුදන් වී ඇති අතර මෙන්න අපේ නවතම ෆෙස්බුක් පිටුව like කර නොමැතිනම් like කර සෙට් වන්න සැමට කලින් සත්ය දැන ගන්න